کتاب مجالی برای تمرکز | توصیه هایی برای افزایش بهره‌وری

این کتاب که با عنوان مجالی برای تمرکز به فارسی ترجمه شده به مجموعه‌ای از اصول و تکنیک‌های مدیریت زمان می‌پردازد که شاید آن‌ها را به صورت پراکنده در این‌جا و آن‌جا خوانده باشید. اما اگر مطالعه‌ی پیشین چندانی در این حوزه نداشته باشید و به کتاب مجالی برای تمرکز بروید، احتمالاً مایکل هایت می‌تواند شما را بسیار راضی کند.

این کتاب به طور ویژه برای کسانی نوشته شده که در جایگاه مدیریت و سرپرستی قرار دارند. فرض نویسنده بر این است که خواننده، جلسات متعدد کاری دارد و توده‌ای از ایمیل‌ها بر سرش ریخته و در محیط کار، با نرم‌افزارهایی مثل Slack سر و کار دارد. هم‌چنین کسانی را دارد که می‌شود کارها را به آن‌ها واگذار کرد.

اما مطالب این کتاب در مورد احیا و کسب مجدد انرژی برای دانش آموزان کنکوری که سخت برای ساختن آینده خود تلاش میکنند، بسیار مفید است.

احیا و کسب مجدد انرژی

در کتاب مجالی برای تمرکز، مایکل هایت بر خلاف بسیاری از نویسندگان حوزه‌ ی مدیریت زمان و بهره‌وری، فقط در پی این نیست که مخاطب را به کار و تلاش بیشتر ترغیب کند. بلکه تأکید دارد که استراحت بیشتر و کسب انرژی از اصول کلیدی در افزایش بهره‌وری است و اگر می‌خواهید خروجی بیشتری داشته باشید، باید زمان‌هایی را به استراحت و تجدید قوا اختصاص دهید.

دیدگاه هایِت، مخالف نگاه کسانی است که برای افزایش بهره‌وری و مدیریت زمان، زندگی خود را فشرده می‌کنند و دیرتر می‌خوابند و زودتر بیدار می‌شوند تا بتوانند ساعات بیشتری برای تلاش و فعالیت داشته باشند.

او تأکید می‌کند که «افزایش ساعت کار به بیش از ۵۰ ساعت در هفته باعث افزایش بهره‌وری نمی‌شود، بلکه اثر معکوس دارد. در یک پژوهش مشخص شده که در ۵۰ ساعت کار، فقط حدود ۳۷ ساعت کار مفید وجود دارد. اما در ۵۵ ساعت کار، فقط ۳۰ ساعت کار مفید وجود خواهد داشت. هر قدر از آستانه‌ی ۵۵ ساعت فراتر رویم، بهره‌وری کاهش بیشتری خواهد یافت.»

هایت در کتاب خود به هفت روش برای احیا و کسب مجدد انرژی اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که اگر برای این هفت مورد وقت نگذاریم، در مدیریت زمان و افزایش بهره‌وری موفق نخواهیم شد.

هفت نکته‌ی پیشنهادی مایکل هایت برای احیا و کسب انرژی

اولین نکته‌‌ی مورد توجه هایت، خواب کافی است. او توضیح می‌دهد که بین بسیاری از مدیران و کارآفرینان مد شده که از خواب کم خود بگویند و توضیح دهند که وقت زیادی را برای کار و تلاش صرف می‌کنند. سپس اضافه می‌کند که این باور کاملاً غلط است و ما باید وقت بیشتری را برای خواب در نظر بگیریم.

تأکید هایت بر این است که ما تمام ساعتی که در تختخواب هستیم را به خواب اختصاص نمی‌دهیم و معمولاً ۲۰٪ کمتر از زمانی که خودمان فکر می‌کنیم می‌خوابیم (یعنی وقتی پنج ساعت در تخت هستیم، احتمالاً چهار ساعت خوابیده‌ایم).

جمله‌ی جالب هایت این است که «ما با بالش به عنوان دشمن بهره‌وری برخورد می‌کنیم، اما در نهایت این بی‌خوابی است که به کار ما لطمه وارد می‌کند.»

دومین عاملی که او برای احیا و کسب انرژی مطرح می‌کند، تغذیه است. او می‌گوید: «اگر مواد مغذی لازم وارد بدن نشود، بهترین سیستم بهره‌وری در جهان هم به درد شما نخواهد خورد.» او مجموعه‌ای از نکات و توصیه‌ها را در زمینه‌ی تغذیه مطرح می‌کند که استفاده از غذاهای طبیعی و کاهش مصرف افراطی قند از جمله‌ی آن‌هاست.

سومین نکته، جنب‌و‌جوش و تحرک است. هایت تأکید می‌کند که وقتی که برای ورزش و پیاده‌روی و تمرین‌های فیزیکی می‌گذارید، هدر نمی‌رود. بلکه به شما انرژی‌ای می‌دهد که می‌توانید آن را در کارها و فعالیت‌های کلیدی خود صرف کنید.

عامل چهارم ارتباط با دیگران است. او به این بحث می‌پردازد که دیگران می‌توانند یک منبع انرژی مهم برای ما باشند. هم‌چنین اگر اطرافیان خود را اشتباه انتخاب کنیم، ممکن است این اطرافیان، بخش مهمی از انرژی ما را تخلیه کنند. او توضیح می‌دهد که اطرافیان، صرفاً به کسانی که شما را از نزدیک می‌بینند محدود نمی‌شوند، بلکه دنبال‌کنندگان شما در فیس‌بوک و [ اینستاگرام ] و توییتر هم کسانی هستند که می‌توانند به ما انرژی دهند یا انرژی ما را بگیرند و تخلیه کنند.

پنجمین عامل مورد اشاره‌ی هایت، سرگرمی است. او توضیح می‌دهد که نباید سرگرمی را تا دوران بازنشستگی به تعویق بیندازید. «کار بدون سرگرمی، انسان را به موجودی کودن تبدیل می‌کند.» کسانی که زمانی را به سرگرمی اختصاص نمی‌دهند، با اُفت کارایی، خلاقیت و تمرکز روبرو می‌شوند و بهره‌وری‌شان کاهش می‌یابد:

به دلیلِ این‌که هدف سرگرمی رسیدن به یک محصول نهایی مطلوب نیست، انسان در انجام دادن آن آزادی عمل دارد. همین، قدرت پنهان سرگرمی است.

زمانی که شما برای رسیدن به چیزی تلاش نمی‌کنید، می‌توانید و اجازه دارید بازده کمی داشته باشید. این یعنی می‌توانید دست به آزمون و خطا بزنید و چیزهای جدیدی را تجربه کنید.

ششمین موردی که هایت به آن اشاره می‌کند، تفکر است. این‌که وقتی را به مطالعه، نوشتن خاطرات روزانه، درون‌نگری، مدیتیشن، دعا و عبادت اختصاص دهیم:

برای افراد پرمشغله‌ای مثل ما بسیار راحت است که امور زندگی را به سرعت انجام دهیم و بدون تفکر و بدون این‌که بدانیم روی چه کسی تأثیر می‌گذاریم، تصمیم‌گیری و عمل کنیم.

این ناآگاهی در طول هفته‌ها، سالیان و دهه‌های بعد، زندگی عجولانه‌ای برای ما به وجود می‌آورد که صرفاً واکنشی به نیروهای بیرونی است. انسانی که این‌گونه زندگی کند قطعاً پشیمان خواهد شد.

آخرین نکته، واضح اما بسیار مهم است: این‌که ساعاتی را در روز و هفته برای جدایی از کار در نظر بگیریم. ساعت‌هایی که به کار فکر نکنیم، هیچ‌کاری انجام ندهیم، درباره‌ی کار صحبت نکنیم و از خواندن مطالبی که مرتبط با کارند خودداری کنیم.

هایت معتقد است که با توجه به این هفت مورد، توان و انرژی ما احیا می‌شود و می‌توانیم در باقیمانده‌ی ساعات روز و هفته، با بهره‌وری بالاتری فعالیت کنیم و خروجی بیشتری داشته باشیم.